Thực trạng việc làm của sinh viên sau khi ra trường

Hiện nay, nhiều sinh viên dù đang ngồi trên ghế giảng đường nhưng đang rất lo lắng, chán nản về tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm của đất nước. Theo báo cáo điều tra lao động, cả nước có 857.000 người thất nghiệp và 1,3 triệu người thiếu việc làm. Con số này tăng nhiều so với các thời điểm trước, và chắc chắn con số thực tế còn lớn hơn nhiều so với thống kê.

Hơn 60% sinh viên ra trường không có việc làm hoặc phải làm những công việc tạm thời, không đúng với chuyên ngành. Thực trạng này tạo nên những tâm lý tiêu cực cho nhiều sinh viên, thậm chí cả những học sinh chuẩn bị thi đại học cũng mang tâm lý chán nản, luôn đặt câu hỏi: "học đại học rồi sẽ như thế nào? ra trường sẽ đi đâu về đâu?.

Thực trạng việc làm của sinh viên sau khi ra trường

Tuy hài hước nhưng đây lại là bài thơ phản ánh đúng phần nào vấn đề việc làm sau khi ra trường của đại đa số sinh viên nước ta. 

Đầu đường Xây dựng bơm xe

Cuối đường Kinh tế bán chè đậu đen

Ngoại thương mời khách ăn kem

Các anh Nhạc viện thổi kèn đám ma

Ngân hàng ngồi dập đô la

In giấy vàng mã, sống qua từng ngày

Giờ thay kế toán, hàng ngày tính lô.

Điện lực chẳng dám bô bô,

Giờ đang lầm lũi phụ hồ trên cao.

Lập trình chả hiểu thế nào,

Mở hàng trà đá, thuốc lào...cho vui

Nông nghiệp hỏi đến ngậm ngùi

"Số em chắc chỉ tiến lùi theo trâu"

Nhìn quanh, Thương mại đi đâu?

Hóa ra là đã nhảy tàu đi buôn.....

Ngoại ngữ vẻ mặt thoáng buồn

Đang ngồi viết sớ, kiêm luôn bói bài.

Báo chí buôn bán ve chai

Giao thông đi chở thuê ngoài Đồng Xuân.

Bách khoa cũng gặp đôi lần

Buôn đồ điện hỏng, kiếm cân dây đồng

Mỹ thuật thì đang chổng mông

Đục khắc bia mộ, cũng mong lên đời

Mỏ địa chất mới hỡi ôi

Sáng thồ hai sọt, chào mời mua than

Thuỷ sản công việc an nhàn

Sáng cân mớ cá, cuối làng ngồi rao...!

Hàng hải ngồi gác chân cao

Bao giờ trúng số mua tàu ra khơi

Bác sĩ, y tá có thời

Học xong về huyện được mời chích heo...

Vậy nguyên nhân nào đã dẫn đến tình trạng này?

Thứ nhất, số lượng sinh viên đầu ra mỗi năm quá nhiều. Hiện tại, Việt Nam có hơn 500 trường đại học, cao đẳng trong cả nước. Việc mở cửa ồ ạt các trường đại học với chất lượng đầu vào thấp là nguyên nhân dẫn đến tình trạng sinh viên tốt nghiệp mỗi năm tăng vọt.

Thứ hai, thực tế vấn đề việc làm ở Việt Nam cũng đang gặp khó khăn. Trong bối cảnh nền kinh tế khủng hoảng, nhiều doanh nghiệp phải cắt giảm lao động như các công ty chứng khoán, công ty xây dựng…, một số doanh nghiệp giải thể, đóng cửa đã làm mất việc của hàng ngàn lao động.

Thứ ba, nguyên nhân xuất phát từ chính nguồn nhân lực được đào tạo nhưng không đáp ứng được yêu cầu công việc. Sinh viên sau khi tốt nghiệp không đủ năng lực, trình độ đảm nhận các vị trí trong doanh nghiệp, khiến các nhà tuyển dụng từ chối hoặc phải đào tạo lại.

Giải quyết vấn đề này như thế nào?

Trước hết, cần quan tâm hơn đến chất lượng giáo dục  đại học, cao đẳng mà đầu tiên là ở chất lượng đầu vào. Giáo dục đại học cần hướng tới năng lực và kĩ năng mà sinh viên thu nạp được sau bốn năm học. Cần phải có sự gắn kết giữa đào tạo nguồn nhân lực và nhu cầu của xã hội. Phải xác định rõ các doanh nghiêp, nhà tuyển dụng cần gì, để hướng tới mục tiêu đào tạo. Việc đào tạo đại học, cao đẳng cần mang tính ứng dụng thực tế, tránh tình trạng sinh viên sau khi ra trường vẫn chỉ có một lượng kiến thức lý thuyết mà chưa biết áp dụng như thế nào? Để làm được điều đó, theo tôi, nên tạo điều kiện cho sinh viên được tiếp xúc trực tiếp với công việc thực tiễn của các doanh nghiệp, tổ chức nhiều hơn. Phải có sự liên kết giữa nhà trường và doanh nghiệp, nhà trường nên dựa vào nhu cầu tuyển dụng trong tương lai của doanh nghiệp để đề ra chỉ tiêu tuyển sinh.

Thứ hai, đối với người lao động, trước tiên phải có định hướng việc làm tương lai ngay trong thời gian học tập, để tìm cách tiệm cận với thực tế công việc đó, trau dồi cho bản thân những kĩ năng mà nhà tuyển dụng yêu cầu. Một trong những giải pháp đó là vấn đề làm thêm, thực tập, sinh viên làm quen dần với công việc tương lai, để biết bản thân thiếu, yếu những khía cạnh nào để tự khắc phục

Thứ ba, cần có sự quan tâm, giải quyết của Nhà nước và các cơ quan có thẩm quyền về vấn đề việc làm- một vấn đề nổi cộm hiện nay.

Tóm lại, tạo công ăn việc làm cho người lao động nói chung và sinh viên sau tốt nghiệp nói riêng là một vấn đề cần được quan tâm hàng đầu bởi vì nó hết sức quan trọng không những đối với người dân mà còn có ý nghĩa rất lớn đối với xã hội. Tuy nhiên, điều đó không thể giải quyết trong một sớm một chiều, mà đây là vấn đề xuyên suốt của xã hội từ thời kì này qua thời kì khác, cần được Nhà nước quan tâm giải quyết. Hi vọng trong tương lai không xa nước ta sẽ đẩy lùi được nạn thất nghiệp cũng như tình trạng thiếu việc làm từ đó đưa dất nước phát triển theo hướng đã định.

Tác giả : HP